ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸೆರೆಮನೆಯ ಚಹರೆಯನ್ನೇ ಬದಲಾಯಿಸಿದ ಐಪಿಎಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ
ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ ಐಪಿಎಸ್
ಈ ಹೆಸರು ಯಾರಿಗೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ ಹೇಳಿ? ಭಾರತದ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಐಪಿಎಸ್ ಆಗಿ ಅವರು ವಿವಿಧ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು 35 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ನಿಭಾಯಿಸಿದ ರೀತಿಗೆ ಇಡೀ ಭಾರತ ಎದ್ದು ನಿಂತು ಸೆಲ್ಯೂಟ್ ಹೊಡೆದಿತ್ತು. ಯಾವ ಹುದ್ದೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟರೂ ಅದನ್ನು ಶೇ.200 ಬದ್ಧತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಅವರು ಕೆಲಸ ಮಾಡಿ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಗೆದ್ದಿರುವುದು ನಮಗೆ ಗೊತ್ತಿದೆ.
ಭಾರತದ ವಿವಿಧ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಅವರ ಬದುಕಿನಿಂದ ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಪಡೆದು ಬಂದಿರುವ ಪೊಲೀಸ್ ಸಿನೆಮಾಗಳು ಬೇರೆ ಯಾರ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಕೂಡ ಬಂದಿರುವ ಉದಾಹರಣೆ ಇಲ್ಲ. ಆ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಕೂಡ ಅವರು ‘ಯೂತ್ ಐಕಾನ್’ ಹೌದು.
1993ರಲ್ಲಿ ತಿಹಾರ್ ಸೆರೆಮನೆಗೆ ಅವರು ಐಜಿಪಿ ಆಗಿ ಬಂದಿದ್ದರು
ನಾನಿಂದು ಅವರ ಬೇರೆ ಯಾವ ಸಾಧನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಅವರು ಏಷ್ಯಾದ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಸೆರೆಮನೆ ಆದ ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಮಾಡಿದ್ದ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಕ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಇಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಹೇಗಿತ್ತು?
180 ಎಕರೆ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದ ಆ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ 2000ರಷ್ಟು ಖೈದಿಗಳಿಗೆ ಜಾಗ ಇತ್ತು. ಆದರೆ 1992-93ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಅಲ್ಲಿ 10,000ದಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯ ಖೈದಿಗಳಿಗನ್ನು ತಂದು ವಸ್ತುಶಃ ತುರುಕಲಾಗಿತ್ತು. ಅದರಲ್ಲಿ 500 ಹೆಂಗಸರು ಕೂಡ ಇದ್ದರು. ಆ ಹೆಂಗಸರ ಜೊತೆಗೆ ಏನೂ ಅಪರಾಧ ಮಾಡದ ಅವರ ಮುಗ್ಧ ಮಕ್ಕಳು ಸೆಲ್ ಒಳಗೆ ಇದ್ದರು.
‘ONCE A CRIMINAL WAS ALWAYS A CRIMINAL’ ಅನ್ನುವ ಮಾತು ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿಗೆ ತುಂಬಾ ಹೊಂದಾಣಿಕೆ ಆಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಮ್ಮೆ ಆ ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಬಂದರೆ ಮತ್ತೆ ಹೊರಗೆ ಹೋಗುವ ಎಲ್ಲ ಬಾಗಿಲುಗಳು ಮುಚ್ಚಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. ವರ್ಷಾನುಗಟ್ಟಲೆ ವಿಚಾರಣೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಕತ್ತಲೆಯ ಉಸಿರು ಕಟ್ಟುವ ಕೋಣೆಗಳು, ಅನಾರೋಗ್ಯಕರ ವಾತಾವರಣ, ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಹೊಡೆಯುವ ಜೈಲು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಲಂಚ ಸ್ವೀಕರಿಸುವ ಪೊಲೀಸರು, ಸೆಲ್ ಒಳಗೆ ಕುಡಿತ, ಗಾಂಜಾ ಸೇವನೆ, ಜೂಜು, ಅನೈತಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು… ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯಿಂದಲೂ ತಿಹಾರ್ ಜೈಲು ಕುಖ್ಯಾತಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು.
ಅಂತಹ ಜೈಲಿಗೆ 1993ರಲ್ಲಿ ಕಾರಾಗೃಹದ ಐಜಿಪಿ ಆಗಿ ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿಯವರ ಆಗಮನ ಆಗಿತ್ತು. ಆಕೆಯ ಮುಂದೆ ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ಸವಾಲುಗಳು ಇದ್ದವು. ಅವುಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲಲು ಆಕೆ ನಿರ್ಧಾರ ಮಾಡಿ ಧೃಢ ಹೆಜ್ಜೆ ಇಟ್ಟು ಆಗಿತ್ತು. ಬೆಟ್ಟದಷ್ಟು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವೂ ಜೊತೆಗಿತ್ತು.
ಭ್ರಷ್ಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬೆನ್ನು ಮೂಳೆ ಮುರಿದರು ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ
ಮೊದಲು ಆಕೆ ಸರಿ ಮಾಡಿದ್ದು ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿನ ಅತೀ ಭ್ರಷ್ಟರಾದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳನ್ನು. ಅವರಲ್ಲಿ ಹಲವರ ತಲೆದಂಡ ಆಯಿತು. ಇನ್ನೂ ಹಲವರ ವರ್ಗಾವಣೆ ನಡೆಯಿತು. ಇನ್ನು ಹಲವರಿಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಜೈಲು ನಿವಾಸಿಗಳನ್ನು ಕ್ರೂರವಾಗಿ ಹೊಡೆಯುವುದು, ಕೆಟ್ಟದಾಗಿ ನಿಂದಿಸುವುದು, ಹಿಂಸಾತ್ಮಕವಾಗಿ ದುಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಿಂತು ಹೋಯಿತು. ಜೈಲ್ ಒಳಗೆ ಸಲೀಸಾಗಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ತಡೆಯಲಾಯಿತು. ಲಂಚ ಸ್ವೀಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಪೊಲೀಸರು ಗೇಟ್‌ಪಾಸ್ ಪಡೆದರು. ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ ಅಲ್ಲಿ ದುರ್ಗೆಯ ಅವತಾರವನ್ನು ತಾಳಿದ್ದರು.
ಜೈಲು ನಿವಾಸಿಗಳ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು
ಜೈಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಆಮೂಲಾಗ್ರವಾಗಿ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಅವರಿಗೆ ಉಚಿತವಾದ ಶುಶ್ರೂಷೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕೂಡ ಆಯಿತು. ಅಲ್ಲಿ ಹೋಮಿಯೋಪತಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಆದ್ಯತೆ ಕೊಡಲಾಯಿತು. ವಿವಿಧ ಸರಕಾರೇತರ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಸಹಾಯ ಪಡೆದು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಕೇಂದ್ರ ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಆರಂಭ ಆಯಿತು. ಇದು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೇ ಮೊದಲು.
ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ತಜ್ಞರಿಂದ ಯೋಗ, ಅನುಶಾಸನ, ಪ್ರಾಣಾಯಾಮ, ಭಗವದ್ಗೀತೆ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಪಠನದ ತರಗತಿಗಳು ಆರಂಭವಾದವು. ಮಾನಸಿಕ ದೃಢತೆ ಹೆಚ್ಚು ಮಾಡಲು ಈ ರೀತಿಯ ತರಗತಿಗಳು ನೆರವಾದವು.
ನಿಜವಾದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಇನ್ನೂ ಜೀವಂತವಾಗಿ ಇದ್ದವು. ಮಾದಕ ವಸ್ತುಗಳ ಕಳ್ಳ ಸಾಗಾಟದ ಕೇಸ್ ಮೇಲೆ ಅರೆಸ್ಟ್ ಆದ ವಿದೇಶದ ಕೆಲವು ಆರೋಪಿಗಳು 10-15 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಇದ್ದರು. ಯಾಕೆಂದರೆ ಅವರ ವಿಚಾರಣೆಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ.
ಅವರು ತುಂಬಾ ಅಗ್ರೆಸ್ಸಿವ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಮನ ಒಲಿಸಿ ಅವರಿಗೆ ಗಿಟಾರ್, ಪಿಯಾನೋ ಮತ್ತು ಪಿಟೀಲು ಕ್ಲಾಸುಗಳು ಆರಂಭ ಆದವು. ಅವರ ತುರ್ತು ವಿಚಾರಣೆಗೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಜಾಮೀನು ದೊರೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದ್ದ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ತುರ್ತು ಜಾಮೀನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿ ಅವರನ್ನು ಹೊರಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಯಿತು.
ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಶಿಕ್ಷಣ ಕೊಡಲಾಯಿತು. ಸಿಕ್ಕಿದ್ದಲ್ಲಿ ಉಗುಳುವ, ಮೂತ್ರ ಮಾಡುವ ಆಪಾದಿತರಿಗೆ ಸಣ್ಣ ಸಣ್ಣ ಶಿಕ್ಷೆ ನೀಡಿ ಅವರ ಮಾನಸಿಕ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ತೀವ್ರ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ತಿಹಾರ್ ಜೈಲು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಶಾಲೆ ಆಯಿತು
ಇನ್ನೂ ದೊಡ್ಡದಾದ ಸವಾಲು ಎದುರಾದದ್ದು ಏನೆಂದರೆ ಆ ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ 18 ವರ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ 1000ಕ್ಕಿಂತ ಅಧಿಕ ಬಾಲ ಆರೋಪಿಗಳು ಇದ್ದರು. ಅವರನ್ನು ರಿಮಾಂಡ್ ಹೋಮ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಇಡಬೇಕು ಎಂಬ ಕಾಯ್ದೆ ಇದ್ದರೂ ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿನಲ್ಲಿ ಅದಕ್ಕೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ.
ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಸಚಿನ್ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಮತ್ತು ವಿನೋದ್ ಕಾಂಬ್ಳಿ ಅವರ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಎರಡು ವಿನೂತನವಾದ ವಾರ್ಡ್‌ಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವರಿಗೆ ಓದುವ ಮತ್ತು ಬರೆಯುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಆದವು. ಪಾಠ ಮಾಡಲು ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಇದ್ದ ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾವಂತ ಯುವಕರ ಸಹಾಯ ಪಡೆಯಲಾಯಿತು. ಪಾಠ ಮಾಡುವ ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ದಿನಕ್ಕೆ 200 ರೂಪಾಯಿ ವೇತನ ನೀಡಲಾಯಿತು. ತಿಹಾರ್ ಜೈಲು ನಿಧಾನಕ್ಕೆ ಶಾಲೆಯಾಗಿ ಹೊಮ್ಮಿತು.
ಹೆಣ್ಣು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತ ಹೊಲಿಗೆ, ಎಂಬ್ರಾಯ್ಡರಿ, ಕಸೂತಿ ತರಗತಿಗಳು ಆರಂಭವಾದವು. ಅವರ ಜೊತೆಗೆ ಸೆಲ್ ಒಳಗೆ ಇದ್ದ ನಿರಪರಾಧಿಗಳಾದ 40 ಪುಟ್ಟ ಪುಟ್ಟ ಕಂದಮ್ಮಗಳಿಗೆ ಶಾಲೆಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಯಿತು. ಅವರಿಗೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಕಿರು ಪ್ರವಾಸದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಆಯಿತು.
ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಇಂದಿರಾ ಗಾಂಧಿ ಮುಕ್ತ ವಿವಿಯ (ಇಗ್ನೌ) ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರ ಆರಂಭ ಆಯಿತು. ಕಲಿಯಲು ಆಸಕ್ತಿ ಇರುವ ಮಂದಿಗೆ ಪಠ್ಯಪುಸ್ತಕ, ವಿಡಿಯೋ ಮತ್ತು ಆಡಿಯೋಗಳನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ಒದಗಿಸಲಾಯಿತು. ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ತರಬೇತಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಹಲವು ಯುವಕ, ಯುವತಿಯರು ಪದವಿ, ಡಿಪ್ಲೊಮಾ, ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿ ಪಡೆದು ಹೊರಬಂದರು.
ತಿಹಾರ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆ
ವಿಚಾರಣಾಧೀನ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನು ಮಾಹಿತಿ ಶಿಬಿರಗಳು ನಡೆದವು. ಅವರ ಮನಸ್ಸು ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಶ್ರಮಿಸಿದವು. ಜೈಲಿನ ಒಳಗೆ ಕೈಮಗ್ಗದ ಒಂದು ಘಟಕ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಆಯಿತು. ಮುಂದೆ ಸಾಬೂನು ತಯಾರಿಕೆ, ಖಾದಿ ಬಟ್ಟೆ ತಯಾರಿ, ಬೇಕರಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ತಯಾರಿ ಘಟಕಗಳು ಆರಂಭ ಆದವು.
ಅವರ ಉತ್ಪನ್ನಗಳಿಗೆ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಬೇಕಲ್ಲಾ? ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ ಅವರು ನಗರದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಮಾರಾಟ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ತೆರೆದರು. ಅದಕ್ಕೆ ‘ತಿಹಾರ್ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆ’ ಎಂಬ ಬೋರ್ಡನ್ನು ಬರೆಸಲಾಯಿತು. ಗುಣಮಟ್ಟ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಇದ್ದ ಕಾರಣ ಭರ್ಜರಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಆಯಿತು. ಅದರ ಲಾಭವನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಕೈದಿಗಳ ಖಾತೆಗೆ ಜಮೆ ಮಾಡುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕಿರಣ್ ಮೇಡಂ ಮಾಡಿದರು.
ಇದು ಸೆರೆಮನೆ ನಿವಾಸಿಗಳ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದಿತು
ವಿಪಷ್ಯನ ಯೋಗ ಶಿಬಿರಗಳು ಸೆರೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಭಾರಿ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದಿತು. ಮೊದಮೊದಲು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಮಾಡಿದ ಸೆರೆಮನೆ ವಾಸಿಗಳು ನಿಧಾನವಾಗಿ ಕಿರಣ್ ಮೇಡಂ ಅವರ ಸಹಜ ಪ್ರೀತಿಗೆ ಮನಸೋತರು. ಆಕೆಯು ಮಧ್ಯಾಹ್ನ ಸ್ವತಃ ಜೈಲಿಗೆ ಬಂದು ಎಲ್ಲ ಕೈದಿಗಳಿಗೆ ಮೊದಲು ಊಟ ಬಡಿಸಿ ಕೊನೆಗೆ ಅವರ ಜೊತೆ ಕೂತು ತಾನು ಊಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೈದಿಗಳು ಉಣ್ಣುತ್ತಿದ್ದ ಅನ್ನವನ್ನೇ ಅವರು ದಿನವೂ ಊಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕೈದಿಗಳು ಅವರನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ‘ಕಿರಣ್ ದೀದಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲು ಆರಂಭ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ಉದಾತ್ತ ಆಶಯಗಳಿಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ನಿಂತರು.
ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಕೈದಿ ವಿಚಾರಣೆ ಮುಗಿದು ತೀರ್ಪು ಪಡೆದು ಹಿಂದೆ ಹೊರಟಾಗ ಅವರ ಮನೆಯವರನ್ನು ಕರೆದು ಅವರ ಸಮ್ಮುಖದಲ್ಲಿ ಬುದ್ಧಿವಾದ ಹೇಳಿ ಬೀಳ್ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಇನ್ನು ಯಾವತ್ತೂ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬರಬೇಡಿ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ. ಅವರ ಮಾನವೀಯ ಸ್ಪರ್ಶಕ್ಕೆ ಕಠೋರ ಹೃದಯದ ಕ್ರಿಮಿನಲ್‌ಗಳು ಕೂಡ ಕರಗಿ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು.
ತಿಹಾರ್ ಕಲ್ಯಾಣ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಜಗತ್ತಿನ ಗಮನ ಸೆಳೆಯಿತು
ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ ಮಾಡಿದ ಈ ಜೈಲು ಸುಧಾರಣೆಯ ಕ್ರಮಗಳು ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿಯೇ ವಿನೂತನ ಆಗಿದ್ದವು. ಅದರಿಂದ ದೇಶದ, ವಿದೇಶದ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಆಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ, ತಿಹಾರ್ ಜೈಲಿನ ಸುಧಾರಣ ಕ್ರಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಲೀಡ್ ಲೇಖನ ಬರೆದವು. ಆಗ ಭಾರಿ ಇಂಪ್ರೆಸ್ ಆದ ಅಮೆರಿಕದ ಆಗಿನ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಬಿಲ್ ಕ್ಲಿಂಟನ್ ಆಕೆಗೆ ಪತ್ರ ಬರೆದು ಶುಭಾಶಯ ಹೇಳಿದರು ಮತ್ತು ಅವರ ಜೊತೆ ಒಮ್ಮೆ ಊಟ ಮಾಡಬೇಕು ಅಂತ ಆಸೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದರು.
ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಮಟ್ಟದ ‘ಮ್ಯಾಗ್ಸೆಸೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ’ ದೊರೆಯಿತು. ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಒಲಿದು ಬಂದಿತು. ಮುಂದೆ ನಿವೃತ್ತರಾದ ನಂತರ ಅವರು ಪಾಂಡಿಚೇರಿಯ ಮೊದಲ ಮಹಿಳಾ ಗವರ್ನರ್ ಆಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು.
ಕಿರಣ್ ಬೇಡಿ ಅವರ ಆತ್ಮಚರಿತ್ರೆಯ ಪುಸ್ತಕ I DARE ಓದುತ್ತಾ ಹೋದಂತೆ ನಮಗೆ ಅವರ ಅಸದೃಶ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ಕಣ್ಣ ಮುಂದೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಆಕೆ ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಗ್ರೇಟ್ ಎಂದು ನನ್ನ ಭಾವನೆ.
ರಾಜೇಂದ್ರ ಭಟ್ ಕೆ.